Dệt may Việt Nam: Muốn trường đoản cú chủ, phải thế đổi

Dệt may Việt Nam: Muốn trường đoản cú chủ, phải thế đổi

Posted by hoangseont on Thứ Hai, 7 tháng 7, 2014 0

Dự kiến, ngành dệt may Việt Nam sẽ đạt tỷ lệ nội địa hóa trên dưới 60% vào năm 2015 và 70% vào năm 2020.

• Ấn Độ hi vọng muốn đẩy mạnh cộng tác với Việt Nam trong lĩnh vực dệt may, dù khí
• Trung Quốc hưởng lợi TPP thay: Việt Nam đã tính chất thiệt hơn
• Tìm cách chủ động nguồn nguyên liệu
• Trung Quốc hưởng lợi TPP thay: Việt Nam ưu đãi thêm!
• Đại biểu Quốc hội bàn cách không lệ thuộc kinh tế Trung Quốc

Không phải từ bây giờ khi ngành công nghiệp dệt may Việt Nam, đặc biệt là ngành dệt may xuất biên đứng trước nguy cơ gặp khó khăn về nguồn nguyên phụ liệu từ Trung Quốc, thì chúng ta mới đặt ra việc phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ.

Tuy nhiên, sau hơn hai thập niên phát triển mạnh mẽ với vào top quy hàng xuất khẩu cả nước thì các doanh nghiệp dệt may xuất biên vẫn chưa trạng thái chủ động với nguồn cung cấp trong nước. Trong khi đó thì Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), thị trường chung của Cộng đồng ASEAN năm 2015, ASEAN+1… đã đến gần.

Cho trứng vào một giỏ

Ngành công nghiệp dệt may Việt Nam có hơn 4.000 doanh nghiệp thu dụng 2,5 triệu công nhân và tạo ra kim ngạch xuất cảng hơn 20 tỉ USD theo số mệnh liệu chừng thống kê năm 2013. Tuy vậy, bởi chưng tính chất một nền công nghiệp gia công tỷ lệ nội địa hóa rất thấp, ngành dệt may phụ thuộc vào máy móc cũng như nguyên phụ liệu, bông, vải, xơ, sợi nhập khẩu từ nước ngoài.

Theo ông Diệp Thành Kiệt, Phó chủ tịch Hội Dệt May Thêu Đan TP.HCM thì danh thiếp doanh nghiệp nội địa, bao gồm cả doanh nghiệp đầu tư ngoại quốc FDI chỉ mới cung ứng hơn 30% danh thiếp loại nguyên phụ liệu chừng cho ngành dệt may, cốt là phụ liệu và 67% phải nhập từ Trung Quốc, Malaysia, Indonesia, Ấn Độ, Hàn Quốc, Đài Loan, Brazil…

Trong đó, Trung Quốc chiếm tỷ lệ 26%. Nhưng nếu tính chất cả những đánh vật tư như hóa chất cơ bản cho dệt, nhuộm hay phụ tùng thay thế thì hằng năm mức tổng nhập đích thị thức từ nước này là 40%. Do vậy, người ta dễ thấy quy hàng Trung Quốc hiện diện ở hầu hết các mắt xích trong quá đệ trình sản xuất của đầu hàng dệt may.

Đó là lý vì chưng tại sao, bên cạnh việc đặt quy hàng gia công khách hàng thường chỉ định nguồn cung ứng hay thậm chí là cung cấp cả nguyên phụ liệu thì doanh nghiệp Việt Nam ít khi chủ động nhận đầu hàng FOB (mua nguyên liệu, bán thành phẩm).

Ông Ngô Đức Hòa, Phó giám đốc điều hành Tổng công ty Dệt May Thắng Lợi cho biết về tình hình này, nếu tự cung cấp đơn chiếc vị ông sẽ không thực hành nổi lẻ loi hàng, mua trong nước thì lượng vải tiền đạt yêu cầu 20%, còn mua của danh thiếp nước trong nhóm đang thương thuyết Hiệp định TPP thì bị sức ép giá đầu vào cao hơn thị trường.

Không chủ động được nguyên, phụ liệu trong nước, phải phụ thuộc vào danh thiếp nhà cung cấp nước ngoài đã làm hạn chế khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam, khiến giá như trị gia tăng trong sản phẩm dệt may còn thấp.

Sau nhiều năm phát triển thì tỷ lệ làm hàng gia công của Việt Nam vẫn chiếm 70%, và như thế, doanh nghiệp đồng cân nhận được 15% giá mà trị từ đơn hàng, nếu làm đầu hàng FOB thì cao hơn từ 25 đến 30%. Với các nước chủ động về nguồn nguyên phụ liệu chừng huyễn hoặc đã tham gia được vào thị trường học ODM (tự thiết kế, sinh sản và bán sản phẩm) thì tỷ lệ này lên đến 40 – 50%.

Trong khi đó, theo đánh giá như của danh thiếp khách hàng, tay nghề lao động của ngành may xuất khẩu Việt Nam hiện đã hơn hẳn nhiều nước. Trình độ tổ chức sản xuất, gánh vác những cô đơn quy hàng xuất biên có độ khó như đồ vest, jacket, đồ trạng thái thao hay thậm chí là quy hàng thời trang sinh sản với mệnh lượng ít nhưng chất lượng cao… tạo được sự tin cậy của đối tác, nên mặc dù trong những năm suy giảm về kinh tế vừa qua, ngành may xuất khẩu vẫn duy trì được sự phát triển so với nhiều ngành nghề khác. Vì vậy, nâng cao tỷ lệ nội địa hóa, hình thành chuỗi cung ứng trong nước trở nên nhu cầu cấp thiết của ngành dệt may hiện nay.

Trước mắt, để tránh sự lệ thuộc vào nguồn nguyên phụ liệu chừng từ nước ngoài, nhiều doanh nghiệp cho rằng dẫn giải pháp tốt nhất là ngành dệt may xuất cảng của Việt Nam bớt dần các sản phẩm thuộc phân khúc thấp, áp lực cạnh tranh cao về chớ chi và lệ thuộc lớn vào nguyên phụ liệu chừng Trung Quốc để chuyển dần vào phân khúc trung cao.

Khi đó, danh thiếp doanh nghiệp có trạng thái chọn lọc nhiều nguồn cung cấp hơn từ Hàn Quốc, Đài Loan, Ấn Độ… mà không ảnh hưởng nhiều đến phải chi thành. Có doanh nghiệp đã chủ động đặt chi nhánh tại thị trường học Mỹ để nhận được cô đơn hàng túc trực tiếp, có doanh nghiệp thuyết giáo phủ phục được khách hàng phục sử dụng vải nội địa thay thế cho vải nhập khẩu… hay đã có doanh nghiệp chuẩn bị những bước cần thiết để đặt chân vào thị trường ODM.

Máy dệt kim trònHướng đến TPP

Mục tiêu hiện nay của ngành dệt may Việt Nam là hướng về TPP. Theo ông Lê Tiến Trường, Phó chủ toạ Hiệp hội dệt may Việt Nam, kiêm Phó giám đốc điều hành thường túc trực Vinatex, vì có đến 60% thị phần xuất khẩu của dệt may Việt Nam tập kết vào các nước thuộc ti tỉ đàm phán TPP, nên khi tham gia Việt Nam sẽ được hưởng những ưu đãi đáng kể về thuế quan. Như thị trường Hoa Kỳ, quy hàng dệt may Việt Nam hiện chịu thuế suất khoảng 17 – 18%, khi Hiệp định TPP được ký kết thuế suất này sẽ giảm dần xuống 0%.

Với danh thiếp luật lệ xuất xứ có khuyến khích sử dụng nhiều nguyên liệu nội khối TPP và quy hàng trong nước, cho nên trong dài hạn điều động này sẽ xúc tiến Việt Nam đầu tư vào mắt xích sinh sản nguyên liệu, cụ thể là sinh sản sợi, dệt và nhuộm. Và điều quan yếu là dệt may Việt Nam sẽ có thêm thời cơ xây dựng ngành công nghiệp phụ trợ.

Dự kiến, ngành dệt may Việt Nam sẽ đạt tỷ lệ nội địa hóa trên dưới 60% vào năm 2015 và 70% vào năm 2020. Khi đó, việc hưởng lợi từ thuế suất mới thực sự phát huy tác dụng.

Mong muốn là như vậy và cũng đã có nhiều nhà đầu tư nhanh chân đến Việt Nam tìm thời cơ đón đầu TPP tạo thành thử một làn sóng đầu tư từ hơn một năm nay trong lĩnh vực sinh sản nguyên phụ liệu chừng dệt may, gồm Hongkong, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc… Họ không đồng cân đầu tư các dự án mới mà tiếp tục rót vốn để tăng vốn lũy phương kế danh thiếp dự án còn hiệu lực, theo Bộ Công thương tính chất đến ngày 20/5 đã đạt là 7,8 tỉ USD (cuối năm 2012 mới chỉ là 4,58 tỉ USD).

Các doanh nghiệp trong nước như Thắng Lợi, Phong Phú, Dệt May Gia Định, danh thiếp nhà máy thuộc Vinatex như Nhà máy sợi Hồng Lĩnh, Phú Bài, Dệt Yên Mỹ… cũng đang tích cực đầu tư mới cũng như cải cách công nghệ và thiết bị nhằm đổi thay tình trạng nghịch lý hiện nay của Việt Nam là xuất sợi thô nhưng nhập vải thành phẩm cũng như yếu kém về mặt hàng phụ liệu chừng như phụ liệu chừng trang trí, các loại nút có xi, mạ…

Có một nút thắt vẫn chưa gỡ được dù nhiều lần các doanh nghiệp đã lên tiếng, thậm chí có doanh nghiệp cho rằng nếu Việt Nam không có chính sách tương trợ đầu tư thì ngành công nghiệp dệt may Việt Nam vẫn mãi ở kiếp làm thuê, đó là chúng ta quá yếu trong khâu nhuộm, hoàn tất vải. Đây là công đoạn gây ô nhiễm nặng cho môi trường học thành thử hầu hết danh thiếp địa phương đã khước từ cho đặt nhà máy khi doanh nghiệp chưa có phương án rạch ròi.

Tuy nhiên, nguyên do chính để doanh nghiệp không mặn mòi là chi phí đầu tư, vận hành nhà máy quá lớn. Đầu tư một doanh nghiệp may đồng cân vài mươi tỉ đồng, nhà máy dệt có thể lên đến vài trăm tỉ nhưng khâu nhuộm và hoàn trả vớ thì phải đầu tư đầu hàng nghìn tỉ đồng để xử lý ô nhiễm.

Nếu không có các đích thị sách miễn giảm tiền thuê đất, thuế, phí hay thu nhập doanh nghiệp thì khó có nhà đầu tư nào dám giả mạo hiểm và danh thiếp cơ quan công năng cứ phải tiếp kiến thô lỗ đi “rình” doanh nghiệp xả nước thải ra môi trường.

Ai cũng biết Trung Quốc mạnh về vải vóc, những họ phải trả phải chi bằng sự ô nhiễm nặng nề của con sông Dương Tử. Vì vậy, nhiều doanh nghiệp yêu cầu cho nên quy hoạch đầu tư lĩnh vực dệt may tại danh thiếp khu công nghiệp tập kết và có chính thị sách khuyến khích cho đầu tư dệt nhuộm.

Các doanh nghiệp có nguồn nước thải ô nhiễm mà không có điều kiện đầu tư thì phải trả chi phí na ná như thu chi phí cầu đường dạng BOT mới có thể đẩy nhanh hơn danh thiếp dự án phát triển nguyên phụ liệu, dệt, nhuộm mà hiện vẫn đang bế tắc.

Bởi vì, nếu chuẩn bị không kịp chúng mình sẽ gặp một thách thức lớn khác như ông Lê Tiến Trường đã nêu là, danh thiếp doanh nghiệp dệt may Việt Nam làm thế nào tiếp kiến cận thị trường học vô số các nước đang thương lượng TPP, trong khi nguyên liệu sinh sản hàng xuất khẩu của Việt Nam lại chủ yếu nhập cảng từ danh thiếp nước ngoài ti tỉ này. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng sẽ phải đối diện với việc mở cửa thị trường học trong nước cho các nước thành viên TPP vào Việt Nam khi hiệp nghị được ký kết.

Phải mở cửa nhưng nội tại của ngành chưa thật sự vững bền và sẽ dẫn đến những điểm yếu khác. Ðó là tỷ trọng tích lũy của ngành chưa cao; các doanh nghiệp dệt may cốt yếu mới đáp ứng nhu cầu về khâu may (là khâu đầu tư thấp, dễ dịch chuyển).

Doanh nghiệp dệt may Việt Nam muốn tận dụng hiệu quả cao nhất TPP thì phải hình thành chuỗi cung ứng bên trong, có sự liên kết hữu cơ giữa danh thiếp khâu để đi đến một chuỗi cung tương ứng hoàn trả chỉnh từ thiết kế – nguyên, phụ liệu chừng – may – phân phối hình thành trong cộng đồng các thành viên tham dự ký kết Hiệp định TPP.

• Hàng xuất biên dệt may của Việt Nam đã hiện diện ở khoảng 50 thị trường đạt kim ngạch trên 10 triệu USD, trong đó, 16 thị trường đạt trên 100 triệu USD gồm Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đức, Tây Ban Nha, Anh, Canada, Trung Quốc, Hà Lan và Đài Loan. Bốn tháng đầu năm 2014, kim ngạch xuất cảng dệt may tăng 20% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn tốc độ tăng chung của tổng kim ngạch xuất cảng của cả nước (16,9%). Dự kiến năm 2014, con số mệnh xuất biên tiếp kiến thô tục vượt qua con số mệnh 20 tỉ USD.

• Đối với 11 nước trong ối thương lượng Hiệp định TPP, xuất cảng dệt may của Việt Nam năm 2013 đạt 11.684 triệu USD, xâm chiếm 22,7% tổng kim ngạch xuất khẩu. Tỷ trọng xuất khẩu dệt may trong tổng kim ngạch xuất biên của Việt Nam vào một số thị trường học TPP đạt khá cao, như Hoa Kỳ 36%, Canada 25,2%, Nhật Bản 17,4%, Chile 14%, Mexico 9,8%…

> Chủ động nguồn nguyên liệu" target="_blank" href="http://cafef.vn/hang-tieu-dung/chu-dong-nguon-nguyen-lieu-201406171438079908ca55.chn">>> Chủ động nguồn nguyên liệu

Theo Kim Phi

Doanh nhân dịp Sài Gòn